Vlada Srbije potpisala je tajni ugovor s američkom kompanijom povezanoj sa Jaredom Kushnerom, zetom predsjednika Donalda Trumpa, kojim se zemljište nekadašnjeg Generalštaba u centru Beograda daje u besplatan zakup na 99 godina.
U zamjenu, država se obavezala da o svom trošku sruši cijeli kompleks i preda ga investitoru spremnog za gradnju luksuznog hotela i stambenih kula.
Nezavisni srbijanski magazin “Radar” objavio je dokumenta koja otkrivaju da je Vlada Srbije u februaru 2024. godine potpisala tajni investicioni ugovor sa američkom kompanijom “Atlantic Incubation Partners LLC”, iza koje stoji Jared Kushner, zet američkog predsjednika Donalda Trumpa. Ovim ugovorom dogovorena je izgradnja luksuznog hotelsko-stambenog kompleksa na mjestu nekadašnjeg Generalštaba u Beogradu, zgrade koja je teško oštećena u NATO bombardovanju 1999. godine i koja je do nedavno imala status zaštićenog kulturnog dobra.
Prema objavljenim informacijama, nova zajednička kompanija bit će formirana tako da američka strana ima 77,5 posto udjela, dok će državi Srbiji pripasti preostalih 22,5 posto. Srbija se ugovorom obavezala da o svom trošku sruši sve objekte Generalštaba, ukloni oznaku kulturnog nasljeđa sa kompleksa i zemljište preda američkom partneru “u potpunosti očišćeno”, i to na način koji je njemu zadovoljavajući.
Ukoliko država ne ispuni te obaveze do maja 2026. godine, američka firma može po sopstvenoj odluci raskinuti ugovor i naplatiti milionsku odštetu. Iznos odštete, prema dokumentima, može doseći i do 50 miliona eura.
Zemljište na jednoj od najatraktivnijih lokacija u Beogradu biće dato u besplatan zakup na 99 godina, uz mogućnost da se taj zakup kasnije pretvori u pravo vlasništva. U ugovoru stoji i da američki partner ima pravo da projekat prenese na povezano lice u Ujedinjenim Arapskim Emiratima, i to bez saglasnosti Republike Srbije.
Prema projektnoj dokumentaciji, planirana je izgradnja tri kule visine do 135 metara, ukupne površine oko 280.000 kvadratnih metara. Više od dvije trećine prostora biće namijenjeno luksuznim stanovima, dok će hotel zauzimati 8.500 kvadrata, a muzej svega 3.000 kvadrata, što predstavlja tek nešto više od jedan posto ukupne površine kompleksa.
Zanimljivo je da dizajn projekta neće biti predmet arhitektonskog konkursa, a regulacioni plan bit će izrađen tako da omogući direktno izdavanje građevinske dozvole. Vlada Srbije je nedavno usvojila poseban zakon kojim je ovaj projekat proglašen “projektom od posebnog značaja za Republiku Srbiju”, čime je omogućeno ubrzano donošenje svih potrebnih odluka i izbjegavanje uobičajenih procedura.
U ime Srbije dokument je potpisao tadašnji ministar građevinarstva Goran Vesić, koji je danas pod istragom Tužilaštva za organizovani kriminal zbog sumnji u finansijske malverzacije. Istovremeno, u toku je i istraga zbog falsifikovanja dokumenta kojim je kompleks Generalštaba skinut sa liste spomenika kulture, a zbog toga su tri državna službenika već priznala krivicu.
Cijeli projekat odvija se po modelu međudržavnog sporazuma između Srbije i Ujedinjenih Arapskih Emirata, istog onog koji je korišten i za “Beograd na vodi”. I u ovom slučaju predviđeno je da zemljište bude ustupljeno bez naknade i da država preuzme sve troškove pripreme terena i rušenja postojećih objekata.
Prema informacijama koje je objavio “Radar”, vrijednost projekta procjenjuje se na oko 500 miliona eura. Ugovorom je predviđeno i da Srbija garantuje da se protiv države ne vodi nijedan sudski ili upravni postupak koji bi mogao uticati na realizaciju projekta, te da ni Vlada ni njeni predstavnici nisu prekršili nijedan zakon o borbi protiv korupcije.
Posebnu pažnju javnosti izazvala je i odredba prema kojoj država ne smije objavljivati nikakve informacije o ugovoru bez prethodnog pismenog odobrenja američkog partnera.
Nakon što su dokumenta objavljena, u Beogradu su izbili protesti građana i studenata koji već mjesecima izražavaju nezadovoljstvo zbog načina na koji se državno zemljište i kulturno nasljeđe predaju stranim investitorima. Demonstranti su protekle sedmice formirali ljudski lanac oko ruševina Generalštaba i simbolično iscrtanom crvenom linijom označili prostor koji, kako kažu, “ne smije biti prodat”.
(klix.ba)
